ΤΑ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙΑ ΤΟΥ ΚΑΚΟΔΙΚΙΟΥ:Τα καρναβάλια ήταν μαζική δραστηριότητα που οργανώνονταν κάθε χρόνο το μήνα Μάρτη,την τελευταία βδομάδα πριν τις αποκριές ημέρα Κυριακή.Οι προετοιμασίες άρχιζαν πολύ νωρίς,μάλον από την ημέρα που τελείωναν οι δραστηριότητες των προηγούμενων καρναβαλιών ο καθένας ξεχωριστά ή ομαδικά με ευγενή άμιλλα προσπαθούσαν να προετοιμάσουν και να επιδείξουν το καλύτερο για το επόμενο έτος.
Η γιορτή άρχιζε στην κεντρική πλατεία του χωριού,συνέχιζε στις συνοικίες και στις αυλές των σπιτιών και κατέληγε ξανά στο Αλώνι στην πλατεία της εκκλησίας του Αγίου-Θανάση όπου γίνονταν το κάψιμο της Μπάμπως (του Βρικόλακα,του σκιάχτρου) .Όλη η τελετή συνοδεύονταν με ορχήστρα με κλαρίνα.Γνωστοί για τις ορχήστρες τους ήταν ο Τσούλε και αργότερα ο Τούλε Μπαριάμι .
Κατά την περιοδεία στο χωριό πολλοί χόρευαν άλλοι έκαναν επιδείξεις ακροβα- σίας,η ,,Μπάμπω,,χτυπούσε με το σάκο (με στάχτη) τους ανυπόταχτους ,,γιατρός,με ρεπούμπλικα και ακουστικά ήταν σε ετοιμότητα,ο ,,αράπης,,κατάμαυρος τρόμαζε τους πάντες.Γενικά το σκηνικό ειρωνεύονταν τις αρνητικές πλευρές της καθημερινότητας,κατσάδιαζε τα ελαττώματα και έκανε επίδειξη των προτερημάτων.
Τους γαμπρούς και τις νιφάδες(και αυτές ήταν νέοι φορεμένοι με γυναικεία ρούχα)τους χαρακτήριζαν ευγενικές συμπεριφορές και με τις κινήσεις τους μιμούνταν
ευγενείς και αστούς.Αν και τα καρναβάλια διεξάγονταν σε θρησκευτικά χρονικά πλαίσια στην κυρίως τελετή επικρατούσαν προχριστιανικά έθημα,μαλλον ειδωλολατρικά.Σκούφοι και γελέκα από δέρματα ζώων,μεγάλα κουδούνια,κέρατα,γενιάδες,διάφορες μάσκεςκ.α που θυμίζουν αρχαίο ελληνικό δράμα.Περισσότερο ήταν λαϊκή παρά θρησκευτική επίδειξη.
Οι οργανωτές των καρναβαλιών(τα νιάτα του χωριού)εκμεταλλεύονταν το γεγονός και σαν έρανο για να συγκεντρώσουν χρήματα και άλλες προσφορές.Με αυτά τα χρήματα χτίσανε κατά καιρούς κοινόχρηστα έργα όπως την πλατεία του χωριού,το Αλώνι,δρόμους,εμπλούτιζαν τα θρησκευτικά ιδρύματα με καλλιτεχνικά έργα ανεχτίμητης αξίας κ.α. Τις περισσότερες φορές η δραστηριότητα ξεπερνούσε τα σύνορα του χωριού.Τραγουδώντας και χορεύοντας κατεβαίνανε στο Δέλβινο και στους Αγ.Σαράντα,Μετόχι και σε άλλα χωριά(σώζονται φωτογραφίες).
Στα χρόνια της άθεης κομμουνιστικής δικτατορίας του προλεταριάτου αυτή η παράδοση άρχισε να μαραίνεται μέχρι εξαφάνιση.Κατά τα μέσα της δεκαετίας 60 του περασμένου αιώνα έγιναν μερικές προσπάθειες αναβίωσης αυτής της παράδοσης με τελείως διαφορετικούς στόχους και ιδεολογικό υπόβαθρο αλλά δεν άντεξε στο χρόνο.Στόχος ήταν να μεταμορφώσουν τα παραδοσιακά καρναβάλια σε πολιτική σάτιρα κατά του ιμπεριαλισμού και ρεβιζιονισμού άκρως πολιτικοποιημένη.Οι Κακοδικιώτες αποβάλλανε αυτή την προσπάθεια που ήταν ξένη για την παράδοσή τους.Μετά το 1990 το χωριό αποδεκατίστηκε πληθυσμιακά και με αυτούς τους λίγους που μείνανε δεν μπορεί να οργανωθούν τέτοιες μεγάλες δραστηριότητες.
Εικόνα 1 -Καρναβάλια κακοδικιού 1937-38
Φωτογραφία:Τα καρναβάλια του ΚΑΚΟΔΙΚΙΟΥ 15.Μάρτη 1937 στο Δέλβινο.
Από μπροστά προ πίσω και από αριστερά προς δεξιά:
Καθιστοί:Ηλίας Διαμάντης,Ευγενία Κοντούρη(Γκίνου),Παναγιώτης Ζ Μαξακούλης ,Δημήτρης Ζιούπας,Γιώργος Λιάρος(δρόπολίτης)Χρήστος Λ Λαλλος.
Β’σειρά:Δημήτρης Τάσης,Χρήστος Θ Μάκος,Γιώργος Β Κοντούρης,Ηλίας Καγιάφας,Σπύρος Π Λάλος,Παναγιώτης Β Γκίνος(Παιδί)
Γ’ σειρά: Θωμάς Β Ζιούπας,Γάκης Μάρτος(ή Μάκος)Βάσος Γ Γκίνος,Πύλιος Μάκος(πίσω),Νάσιο Μ Κοντούρης,Βασίλης(Μπίλης)Ζυγόρης,Βαγγέλης Β Τάσης,Γιώργος Χ Μάντης,(Χαλασμένη Φωτογραφία Κώστας Γ Σίκος),Θωμάς Κουμπούλης,Κώστας Ν Μαρτόπουλος,Κώστας Β Διαμάντης(Ντίνης),Δημήτρης Χ Κοντούρης.Στο πίσω μέρος φαίνονται άγνωστα πρόσωπα κατοίκων του Δελβίνου.
Οι συμετάσχοντες παραδοσιακά εξειδικεύονταν στους ρόλους τους.
Έτσι : Καπετάνιος ντύνονταν ο Παναγιώτης Κοντούρης ή ο Γιώργος Κοντούρης.
Αράπης ο Ηλίας Καγιάφας.Γιατρος :Οι Θωμάς Ζιούπας και Μπίλη Ζυγόρης.
Πεχλιβάνης ο Πάνο Ζήσος(Μαξακούλης).Η στρίγγλα (Μπάμπω ) οΧρήστο Θ Μούτσης.Κομήτες(αντάρτες)οΔημήτρης Τάσης και Ηλίας Διαμάντης.Δεκάδες ήταν οι γαμπροί και οι νιφάδες και πλήθος μασκοφόροι.
Γαμπροί:Θωμάς Κουμπούλης(άριστος χορευτής),ΤάκηςΛάλος(χορευτής) Γιώργος Μάντης,Κώστας Διαμάντης και πολλοί άλλοι.
Νύφες:Σπύρος Μάνθιος,Βαγγέλης και Χρήστος Τάση,Βασίλης Γκίνος,Δημήτρης Κοντούρης,Νάσιος Κοντούρης και άλλοι.
Στη δεύτερη φωτογραφία αναγνωρίζομε τους:
Πίσω:Δημήτρης και Βαγγέλης Τάσης,Θωμάς Κουμπούλης,Ηλίας Ντίνης (Διαμάντης)…
Στη μεσινή σειρά:Σωτήρης Κοντούρης,Βασίλης Γκίνος,Γάκης Μάρτος,Κώστας Γ Σίκος,Γιώργος Κοντούρης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου